ΣΩΖΟΣ ΣΩΖΕΙ, 100 ΧΡΟΝΙΑ. & ΕΣΑΕΙ

ΤΟΥ ΛΑΖΑΡΟΥ ΜΑΥΡΟΥ

ΜΕ ΠΟΙΑ δικά μας μέτρα, απ’ τα τρέχοντα
και ισχύοντα εν έτει 2012, να μετρή-
σουμε άραγε τ’ ανάστημα του 40χρονου
Δημάρχου Λεμεσού κι εξέχοντος πολιτευτή Χρι-
στόδουλου Σώζου, ο οποίος πριν από 100
χρόνια έσπευσε στη μητέρα Ελλάδα, ως εθελοντής
πολεμιστής στη 2α Μεραρχία τού Ελληνικού
Στρατού και θυσιάστηκε πολεμώντας, απλός τυ-
φεκιοφόρος, σαν σήμερα -Πέμπτη ήταν και τότε-
6η Δεκεμβρίου 1912 στις μάχες για την απε-
λευθέρωση των Ιωαννίνων, στον Προφήτη Ηλία
της Αετοράχης στο Μπιζάνι;
Τ’ ΑΝΑΖΗΤΟΥΜΕΝΑ μέτρα και σταθμά, δυστυχώς,
δεν μπορούμε να τα εντοπίσουμε -επί του παρόντος
τουλάχιστον- στα νυν κι ενθάδε κρατούντα. Τα εν-
τόπισε, όμως, για όλους μας και για πάντα, ο
ποιητής Γιάννης Ρίτσος, στις 3 του Μάρτη 1957,
στ’ ολοκαύτωμα τού Γρηγόρη Αυξεντίου στον Μα-
χαιρά και τα ‘γραψε στον «Αποχαιρετισμό» του,
σελ. 24: «Τ’ αληθινό μπόϊ του ανθρώπου μετριέται
πάντα με το μέτρο της λευτεριάς»…
Σ Π Ε Υ Δ Ο Ν Τ Α Σ μέσω Αλεξανδρείας στην
Αθήνα για να καταταγεί ο Σώζος, έγραφε στη
σύζυγό του Ερμιόνη να προσέχει τον 4ετή γιό
τους τον Ζήνωνα και της εξηγούσε ότι: «Όταν θα
λάβης την παρούσαν μου θα είμαι μακράν σου
και του υιού μου διά την υπηρεσίαν της πατρίδος.
Ημείς έχομεν καθήκοντα τα οποία ουδεμία δύναμις,
ουδέν φίλτρον πρέπει να τα εμποδίζη από του να
ενασκώνται. Αν είμεθα ηγέται των υποδούλων
λαών, οφείλομεν διά του παραδείγματός μας και
της θυσίας μας να τους διαπαιδαγωγώμεν όπως
και εκείνοι γίνωσιν άνθρωποι συναισθανώμενοι
τα καθήκοντά των […] Τι αξίαν έχουσιν αι συνδρομαί
και άλλαι ενδείξεις του πατριωτισμού όταν ένας
υγιής άνθρωπος δεν προσφέρει τον εαυτόν του
εις την υπηρεσίαν της πατρίδος;»…
Τ Ε Τ Α Ρ Τ Η 24η  Οκτ. 1912, ο Σώζος, μαζί
με τον βουλευτή Λάρνακος - Αμμοχώστου, επίσης
εθελοντή, Ευάγγελο Χ’’Ιωάννου, έγιναν δεκτοί
από τον Πρωθυπουργό και Υπουργό Στρατιωτικών
Ελευθέριο Βενιζέλο. Του ζήτησαν ένα και μόνο…
«ρουσφέτι» που ‘γινε αμέσως αποδεκτό: Να κα-
ταταγούν ως απλοί στρατιώτες σε μάχιμη μονάδα
των πρόσω, στον αρξάμενο μόλις πριν από 19
ημέρες Βαλκανικό Απελευθερωτικό Πόλεμο. Αυ-
θημερόν ντύθηκαν στο χακί, χρεώθηκαν όπλο
και φυσίγγια κι έλαβαν Φύλλο Πορείας για την
Θεσσαλονίκη μας, όπου έβγαζαν σκοπιές στην
φρούρηση των Τούρκων αιχμαλώτων.
Π Η Ρ Α Ν ΤΟ «βάπτισμα του πυρός» στην
μάχη για την απελευθέρωση των Αγίων Σαράντα
της Β. Ηπείρου 24.11.1912. Κατόπιν η μονάδα
τους στάλθηκε 2.12.1912 εναντίον του φο-
βερού οχυρού των Τούρκων στο Μπιζάνι των
Ιωαννίνων όπου, στις 6 Δεκεμβρίου, στην πο-
λύνεκρη μάχη της Αετοράχης, θυσιάστηκε πο-
λεμώντας με το Μάνλιχερ τυφέκιό του ο Σώζος
και τραυματίστηκε ο Χ’’Ίωάννου. Το μπόϊ της
λευτεριάς, γραμμένο με τη γραφίδα και το
αίμα του Σώζου, στο μνημειώδες βιβλίο του
καθηγητή Πέτρου Παπαπολυβίου «Υπόδουλοι
Ελευθερωταί Αδελφών Αλυτρώτων»...